Życiorys

cieszkowki-portretAugust Cieszkowski przyszedł na świat 12 września 1814 w Suchej koło Węgrowa na Podlasiu. Wcześnie w 1818 r. stracił, zmarłą we Włoszech, matkę. Po jej śmierci ojciec Wincenty Paweł Cieszkowski powierzył go opiece baronowej de la Haye. Po powrocie do kraju (zabór rosyjski) kontynuował edukację w szkole średniej w Warszawie a ukończył ją w Krakowie. Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz w Berlinie. Dużo podróżował po Europie. W 1838 obronił doktorat z filozofii w Heidelbergu. Ponownie podróżował po zachodniej części Europy. Wróciwszy współzakładał i aktywnie działał w piśmie literacko-naukowym „Biblioteka Warszawska”. Aresztowany przez władze carskie za swoją działalność po uwolnieniu przenosi się do zaboru pruskiego. 2 lipca 1842 r. nabywa Wierzenicę, będzie to jego najważniejsza siedziba. Wkrótce stanie się Wielkopolaninem z wyboru. Z perspektywy czasu zyska miano zasłużonego dla regionu w XIX wieku. Współtworzył w 1848 r. Ligę Narodową Polską, był posłem do parlamentu pruskiego w latach 1848-1855 i 1859-1866, od jesieni 1860 r. przewodniczącym Koła Polskiego. Nie przyjął w 1850 r. teki pruskiego ministra finansów. Wielokrotnie zabiegał o powołanie uniwersytetu w Poznaniu. Jako jeden z współtwórców Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk trzykrotnie był wybierany jego prezesem; 1857-1858, 1861-1868, od 1885 do śmierci. W 1870 r. założył Wyższą Szkołę Rolniczą w Żabikowie, której nadał imię zmarłej w 1861 r. żony Haliny. W 1873 został wpisany w poczet członków krakowskiej Akademii Umiejętności. Zmarł 12 marca 1894 r. w Poznaniu, pochowany w kaplicy grobowej rodu w kościele św. Mikołaja w Wierzenicy. Szlachcic herbu Dołęga, otrzymał tytuł hrabiowski. Był ziemianinem, filozofem, działaczem społecznym i politycznym. Autorem kilkudziesięciu publikacji z różnych dziedzin nauki pisanych po polsku, niemiecku i francusku. Szeroko znanym przez elity i świat naukowy ówczesnej Europy.

Zgromadził bogaty księgozbiór, liczący do 40 tysięcy woluminów, obejmujący prace z filozofii, nauk społecznych i przyrodniczych, matematyki, ekonomii rolnictwa i techniki. Posiadał także kilkaset obrazów i szereg rzeźb. Zbiory te uległy zniszczeniu i rozproszeniu podczas II wojny światowej.

Miał dwóch synów – Krzysztofa i Augusta Adolfa „Gugę”. Młodszy, August w latach 1923-1925 prezesował Poznańskiemu Oddziałowi Towarzystwa Popierania Polskiej Nauki Rolnictwa i Leśnictwa. Po przewrocie majowym był senatorem II RP. W odrodzonej Polsce realizując myśl i wolę ojca 9 lipca 1919 r. aktem darowizny przekazał folwark żabikowski na rzecz Wszechnicy Piastowskiej › Uniwersytet Poznański. Za środki z jego parcelacji zostało wybudowane Collegium Cieszkowskich.

 

Ewa i Włodzimierz Buczyńscy & WJK

  • Najbliższe wydarzenia

    27 września Koło PTTK „Łaziki” organizuje XXI rajd „Witamy jesień u Augusta Cieszkowskiego” (do Wierzenicy).
    We wrześniu w Luboniu odbędzie się rajd pieszy po miejscach związanych z Augustem hr. Cieszkowskim i bł. Edmundem Bojanowskim. W kwartalniku „Nauka” ukaże się artykuł Mędrzec z Wierzenicy W dwusetną rocznicę urodzin Augusta Cieszkowskiego autorstwa członka korespondenta PAN prof. Zbigniewa Kundzewicza.
    2 października Towarzystwo Miłośników Ziemi Swarzędzkiej planuje wieczornicę „Cieszkowski w pamiętniku Klary Dembińskiej” (w Zespole Szkół nr 1 w Swarzędzu).
    16 października KUL, Wydział Zamiejscowy Nauk o Społeczeństwie w Stalowej Woli organizuje międzynarodową konferencję „Aktualność myśli Augusta Cieszkowskiego. W dwusetną rocznicę urodzin”.
    Około połowy października odbędzie się walne zgromadzenie Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk ku czci Augusta Cieszkowskiego – krótki referat, odczytanie fragmentów tekstów, wystawa. Kolejna książka o Cieszkowskim wydana przez Uniwersytet Przyrodniczy powinna ukazać się w październiku.
    Na jesień Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe Forum Lubońskie im. A. Cieszkowskiego wyda publikację Wybitni Wielkopolanie – bł. Edmund Bojanowski i August hr. Cieszkowski. Wydanie książki połączone będzie z sympozjami oraz spotkaniami i konkursami.
    14 listopada Archiwum Państwowe w Poznaniu organizuje spotkanie z cyklu „Popołudnie z dokumentem” zatytułowane August Cieszkowski (1814-1894) - w 200 rocznicę urodzin. Obejmuje ono wystawę, wykłady, prezentację archiwaliów i eksponatów muzealnych. Odbędzie się ono w Archiwum Państwowym w Poznaniu, ul. 23 Lutego 41/43 oraz w Muzeum Historii Miasta Poznania (Oddział MNP) – ratusz.
    21-23 listopada Dni Patrona Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
    Na listopad i grudzień planowana jest w hallu Urzędu Miasta Luboń wystawa historyczna pod hasłem „Architektura szkoły oraz folwarku Augusta hr. Cieszkowskiego” połączona z wieczorem historycznym.
    PTPN planuje (11 grudnia?) w swojej siedzibie konferencję naukową poświęconą Augustowi Cieszkowskiemu.
  • biblioteka
  • cieszkogalerie
  •                    
    • m-stowaszynie AC
      Stowarzyszenie Pomocy Rodzinie
      im. Augusta Cieszkowskiego Wierzonka
     
    • m-sołectwo wierzenica
      Sołectwo Wierzenica